"Ақмола облысы  білім басқармасының Ерейментау ауданы бойынша білім бөлімі Өлеңті ауылының жалпы орта білім беретін мектебі" коммуналдық мемлекеттік мекемесі 
Коммунальное государственное учреждение «Общеобразовательная школа села  Уленты отдела  образования по Ерейментаускому району управления образования Акмолинской области»  

СоцСети

   

Ұйымдар тізімі
Мектепке дейінгі балалар ұйымына жолдама қалай алуға болады
Мектепке тіркеу үшін құжаттарды қабылдау

Новости

Әрі қарай барлық>>>

Галерея

Смотреть все>>>

Қазақстан тарихы пәнінен ашық сабақ 5 сынып

22.01.2020

Тексерілді:                   Сабырова Г.Қ.

              Алиманов А.Ж.

 

5.2А  Ежелгі көшпелілер өмірі (8 сағат)

Сабақтың тақырыбы:

Ежелгі көшпелілердің материалдық мәдениеті (1,2 сабақ)

Зерттеу сұрағы: Көшпелілер баспанасының ерекшелігі неде?

Мектеп: Өлеңті орта мектебі

Күні: 14.11.2019      

Мұғалімнің аты-жөні: Елюбаева А.С.

Сыныбы:5 «А»

Қатысқан оқушылар саны:

Қатыспағандар:

Осы сабақ арқылы жүзеге асырылатын оқу мақсаттары

5.2.2.3 – ежелгі тайпалардың қолданбалы өнер ерекшеліктерін сипаттау;

5.2.2.6 – көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқан үлесін түсіну

Сабақтың мақсаттары

Көшпелілер баспанасының  ерекшеліктерін сипаттау.

Барлығы: киіз үйдің құрылысы қандай бөліктерден тұратынын біледі.

Көпшілігі: киіз үйге дейін болған баспана түрлерін ажырата алады.

Кейбіреуі: шаңырақтың мәні мен мағынасын анықтап,  қазіргі күнмен байланыстыра алады.

 

 

Бағалау критерийлері
  • көшпелілердің қолданбалы өнер ерекшеліктерін сипаттайды
  • көшпелілердің баспаналары туралы тұжырым жасайды.
  • Көшпелілер өміріндегі киіз үйдің маңыздылығын анықтай алады.

Пәнаралық байланыс

География, қазақ әдебиеті, дүние жүзі тарихы. көркем еңбек.

Құндылықтарды дарытуы

шаңырақтың мәні мен мағынасын зерттеп және қазіргі күнмен байланысын зерттейді

Құндылықтар:

- патриотизм

- отансүйгіштік

- өз халқы үшін мақтаныш

- ұлттық сана – сезім

АКТ дағдылары

 презентация, бейне таспаны тыңдау.

Тілдік міндеттер

Пәндік лексика мен терминология:

Киіз үй, қанат, шаңырақ, қолданбалы өнер, кепе, жертөле, қолданбалы өнер, ауыздық, ер тоқым, бес қару.

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер:

Мен келесі өзгерістерді байқадым....

Көшпелі мал шаруашылығы адам өмірін өзгертті/өзгертпеді себебі....

Киіз үйдің мынадай түрлері болады.....

Біздің топтың ойынша....

Алдыңғы білім

Көшпелілік өмірдің қалыптасуын біледі.

Жоспар

Уақытты жоспарлау

Жоспар бойынша орындалуы тиіс тапсырмалар

Дерек көздері

Басы

2 мин

 

 

 

 

6 мин

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5 мин

 

 

 

 

 Амандасу.Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Сәттілік тілеу.

 

Доп арқылы оқушылардың өткен тақырыпта меңгерген білімдерін тексеру. Допты тез бір біріне береді, мұғалім тоқтатқанда доп кімнің қолында, сол сұраққа жауап береді.

Сұрақтар:

  1. Тебіндеу  деген не?
  2. Көшпелілер деген кімдер?
  3. Көшпелі мал шаруашылығы адам өміріне ірі өзгеріс әкелді, қандай?
  4. Көшпелілер малдың қандай түрлерін асырады?
  5. Көшпелілер төрт түлік малдан қандай өнімдер алған?
  6.  Көшпелілер төрт түлік малдың ішінде қайсысын ерекше қастерледі?
  7. Қай жануар тебіндеп жайыла алмайды? Аз өсірген
  8. Жыл мезгілдеріне байланысты жайылым атаулары?
  9. Отырықшы шаруашылық деп қандай шаруашылықты атаймыз?
  10. Ат әбзелдеріне нелер жатады?
  11. Көшпелі өмір салты Қазақстанның қай бөлігінде басым болды?
  12. Суармалы егіншілік қай жерде басым болды?
  13. Егіншілер қандай дақылдар еккен?

 

 Оқушылардың назарына суреттер ұсынылады. Оқушылардың жауаптары арқылы сабақтың тақырыбына шығу. («Болжау» әдісі)

Балалар бұл суреттерден нені көре аламыз?

Балалар бүгінгі сабақтын тақырыбы қандай деп ойлайсыңдар?

Оқушыларды сабақтың тақырыбымен, оқу мақсаттарымен және бағалау критерийлерімен таныстыру.

Оқушылар көшпелілердің баспанасы туралы  «БББ» кестесін  толтырады.

Білемін

Білгім келеді

Білдім

 

 

 

 

 

 

 

Қазақстан тарихы 5 сынып

Жалпы білім беретін мектептің 5 сыныбына арналған оқулық

С.Р.Ахметова, А.М.Ибраева, А.А.Құлымбетова, А.С.Мағзұмова, А.М.Марқабаева – Астана: НЗМ, 2017

 

 

 

https://yandex.kz/images/search?text=темір%20дәуірі%20тайпалары%20карта&img_url

 

 

 

 

 

Ортасы

 

3 мин

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3  мин

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5 мин

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 мин

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3 мин

 

 

 

Мәтінмен жұмыс

 Оқушылар оқулықтан 56-57 беттегі мәтінмен танысады.

 

1-тапсырма.

Сәйкестендіру кестесі.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1)

 

А)Қос

2)

 

B)Жолым үй

3)

 

C)Күрке

4)

 

D)Кепе

5)

E)Киіз үй

 

1.

2.

3.

4.

5.

Дескриптор:

  1. 1-2 суреттерді сәйкестендіре алады.
  2. 3-4 суреттерді сәйкестендіре алады.
  3. 5 суретті сәйкестендіре алады.

Қ.Б: өзін-өзі бағалау

 

 

Слайд арқылы мұғалімнің тақырыпты  түсіндіруі.

Көшпелілер мекендеген киіз үйдің осыдан ІІІ мың жыл бұрын пайда болған. Ол көшіп – қонуға ыңғайлы, әрі қыста жылы, жазда салқын болды. Киіз үй көлемі мен сырт пішініне қарай әртүрлі болып келеді. Керегенің әр бөлігін «қанат» деп атайды. Киіз үйдің қараша үй (үш қанат), қоңыр үй (төрт қанат), боз үй (бес қанат), қа үй (алты қанат), ақ ала орда (сегіз қанат), ақ орда (12 қанат), алтын үзік (24 қанат), алтын орда (30 қанат) деген түрлері бар.

Киіз үй - киіз бен ағаштан жасалады. Киіз үйдің негізі үш бөліктен тұрады. Бірінші бөлігі – үй сүйектері, екінші – киіздері, үшінші – бау-шулары. Киіз үйді құрайтын негізгі қаңқасын «сүйегі» деп атайды.  Оларға кереге, уық, шаңырақ, сықырлауық жатады. Үйді жабатын киіздер мен шиді киіз бөлігіне қосады. Ал басқұр, баулары мен арқандары  бау-шуға жатады. Сондай-ақ, киіз үйдің ішін төрт бөлікке бөледі: төр,оң жақ және сол жақ босаға, ошақ. Төрден төмен есік жақ оң және сол босаға болып бөлінеді. Ошақ қасиетті орын болып саналады. Мұнда от жағылып, қазанда тамақ әзірленеді.

Киіз үй қалай тұрғызылады?

Киіз үйді тұрғызу үшін алдымен керегені жайып, әр бөлігін бекітеді. Керегеден кейін шаңырақты көтереді. Шаңырақ киелі болып саналады. Шаңырақ «отан», «әулет» деген мағынасында да қолданылады. Шаңырақты ер адам немесе үй иесі ғана көтереді. Атадан балаға мұра болатын үйді «қара шаңырақ»деп құрметтеген.

 

 

 

 

2-тапсырма. Жеке жұмыс

«Т кестесі» Киіз үй мен қазіргі үйлердің кемінде 3 ерекшеліктерін жазу. Жұпта талқылау.

Киіз үй

 

Қазіргі үй

1

2

3

 

Дескриптор:

  1. 1 ерекшелігін жаза алады.
  2.  2 ерекшелігін жаза алады.
  3. 3 ерекшелігін жаза алады.

Қ.Б: мұғалімнің бағалауы

3- тапсырма . Топтық жұмыс

 

  • 1 топ - киіз үйдің құрылысы (іші-сыртының неше бөліктен тұратынын анықтап, мағынасын ашу керек).
  • 2 топ - киіз үйдің ішкі құрылысы (оң қанат, сол қанат, төр, ошақ ұғымдарының мәнін ашу).
  • 3 топ - киіз үй ішінде тұратын дүниелердің жасалуын және қолдануын айтып беріңдер.
  • 4 топ – шаңырақтың киелі екендігін  және қазіргі күнмен байланысын анықтаңдар?

Жұмысты қорғап болған соң, әр топ бір – бірін бағалайды

Қ.Б: топтар бірін-бірі «Бас бармақ» әдісі арқылы бағалайды.

 

 Қосымша шығармашылық сұрақ: шетел азаматына киіз үйді қалай таныстырар едің?

 

Қорытынды:

«БББ» кестесінің үшінші бағанын толтыру.

 

Үй тапсырмасы:

§2.3  (1,2 сабақ) оқу

Киіз үйдің макетін жасау.

 

 

 

 

 

 

 

Қазақстан тарихы 5 сынып

Жалпы білім беретін мектептің 5 сыныбына арналған оқулық

С.Р.Ахметова, А.М.Ибраева, А.А.Құлымбетова, А.С.Мағзұмова, А.М.Марқабаева – Астана: НЗМ, 2017

 

 

 

Ежелгі Қазақстан тарихы:

Жалпы білім беретін мектептің 6-сыныбына арналған оқулық

Т.С. Садықов, Ә.Т. Төлеубаев, Ғ. Халидуллин, Б. Сәрсекеев. – алматы: Атамұра, 2011. – 176 бет.

 

https://yandex.kz/images/search?text=темір%20дәуірі%20тайпалары%20карта&img_url
           

 

1-тапсырма.

Сәйкестендіру кестесі.

 

1)

 

А)Қос

2)

 

B)Жолым үй

3)

 

C)Күрке

4)

 

D)Кепе

5)

E)Киіз үй

 

1.

2.

3.

4.

5.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2-тапсырма. Жеке жұмыс

«Т кестесі» Киіз үй мен қазіргі үйлердің кемінде 3 ерекшеліктерін жазу. Жұпта талқылау.

Киіз үй

 

Қазіргі үй

1

2

3

 

Дескриптор:

  1. 1 ерекшелігін жаза алады.
  2.  2 ерекшелігін жаза алады.
  3. 3 ерекшелігін жаза алады.

 

 

2-тапсырма. Жеке жұмыс

«Т кестесі» Киіз үй мен қазіргі үйлердің кемінде 3 ерекшеліктерін жазу. Жұпта талқылау.

Киіз үй

 

Қазіргі үй

1

2

3

 

Дескриптор:

  1. 1 ерекшелігін жаза алады.
  2.  2 ерекшелігін жаза алады.
  3. 3 ерекшелігін жаза алады.

 

 

 

2-тапсырма. Жеке жұмыс

«Т кестесі» Киіз үй мен қазіргі үйлердің кемінде 3 ерекшеліктерін жазу. Жұпта талқылау.

Киіз үй

 

Қазіргі үй

1

2

3

 

Дескриптор:

  1. 1 ерекшелігін жаза алады.
  2.  2 ерекшелігін жаза алады.
  3. 3 ерекшелігін жаза алады.

 

 

 

2-тапсырма. Жеке жұмыс

«Т кестесі» Киіз үй мен қазіргі үйлердің кемінде 3 ерекшеліктерін жазу. Жұпта талқылау.

Киіз үй

 

Қазіргі үй

1

2

3

 

Дескриптор:

  1. 1 ерекшелігін жаза алады.
  2.  2 ерекшелігін жаза алады.
  3. 3 ерекшелігін жаза алады.

 

 

 

 

 

 

 

  • 1 топ - киіз үйдің құрылысы (іші-сыртының неше бөліктен тұратынын анықтап, мағынасын ашу керек).

 

 

  • 2 топ - киіз үйдің ішкі құрылысы (оң қанат, сол қанат, төр, ошақ ұғымдарының мәнін ашу).

 

 

  • 3 топ - киіз үй ішінде тұратын дүниелердің жасалуын және қолдануын айтып беріңдер.

 

 

  • 4 топ – шаңырақтың киелі екендігін  және қазіргі күнмен байланысын анықтаңдар?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

«БББ» кестесі                                                                                        Оқушының аты-жөні..................................

 

Білемін

Білгім келеді

Білдім

 

 

 

 

 

 

 

 

...................................................................................................................................................................................................

 

 

«БББ» кестесі                                                                                        Оқушының аты-жөні..................................

 

Білемін

Білгім келеді

Білдім

 

 

 

 

 

 

 

 

 

................................................................................................................................................................................................

..

«БББ» кестесі                                                                                        Оқушының аты-жөні..................................

 

Білемін

Білгім келеді

Білдім

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

................................................................................................................................................................................................

 

«БББ» кестесі                                                                                        Оқушының аты-жөні..................................

 

Білемін

Білгім келеді

Білдім

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

...................................................................................................................................................................................................

 

«БББ» кестесі                                                                                        Оқушының аты-жөні..................................

 

Білемін

Білгім келеді

Білдім

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Просмотров: 797


Добавить комментарий



Включить данные в подпись

Текст